زاگرس در تب خشکسالی: بحران زیست‌محیطی ریه سبز ایران
زاگرس، ریه سبز ایران که روزی سرچشمه زندگی بود، امروز در آتش خشکسالی می‌سوزد. کاهش ۸۰ درصدی بارش‌ها، افت سطح آب‌های زیرزمینی و فرسایش شدید خاک این منطقه را با بحران جدی مواجه کرده است.
بحران زیست‌محیطی زاگرس
زاگرس به عنوان ریه سبز ایران که هزاران سال نقش حیاتی در تأمین آب، حفظ تنوع زیستی و تعدیل آب‌وهوای فلات ایران داشته، امروز در تب خشکسالی می‌سوزد. استان لرستان به عنوان قلب زاگرس مرکزی طی شش سال اخیر با کاهشی نگران‌کننده بیش از ۸۰ درصدی بارش‌ها مواجه شده و میانگین بارش سالانه به کمتر از ۳۰۰ میلی‌متر رسیده است. این شرایط بحرانی توان طبیعی خاک برای نگهداری آب را به حداقل رسانده و زنگ خطر یک فاجعه زیست‌محیطی را به صدا درآورده است.
- کاهش بیش از ۸۰ درصدی بارش‌ها در شش سال اخیر
- افزایش ۲ تا ۳ درجه‌ای دما در پنج دهه گذشته
- افت بیش از ۱۰ متری سطح آب زیرزمینی در برخی دشت‌ها
- فرسایش سالانه ۳۵ تا ۴۰ تن خاک در هر هکتار
- وجود ۶۵ درصد چاه‌های غیرمجاز با برداشت سالانه ۵۰ میلیون مترمکعب آب
محسن تیزهوش، کارشناس محیط‌زیست: "زاگرس، ریه سبز ایران، این روزها در تب خشکسالی می‌سوزد. ادامه روش کشاورزی سنتی و پرمصرف، بزرگ‌ترین اشتباه مدیریتی است"
احمد گودرزی، معاون آب منطقه‌ای لرستان: "ما نباید افتخار کنیم که در تولید برنج خودکفا هستیم. سیاست‌ها باید به‌تناسب وضع موجود منابع آبی تغییر کند"
برای نجات زاگرس نیازمند تغییر اساسی در روش‌های کشاورزی، توقف گسترش کشت آبی، تقویت تعاونی‌های محلی و اجرای روش‌های کشاورزی پایدار هستیم. تجربه‌های موفق در خراسان جنوبی و کرمان نشان می‌دهد تغییر روش کشت نه تنها ممکن بلکه اقتصادی است.
