توسعه نامتوازن دانشگاه‌ها و بحران مدرک‌سازی در نظام آموزش عالی ایران
گسترش بی‌ضابطه دانشگاه‌ها در شرایط کاهش جمعیت دانشجویی و بودجه، برخی مؤسسات را به سمت مدرک‌گرایی سوق داده است. ورود رئیس‌جمهور به مسئله دانشگاه پیام نور می‌تواند نشانه‌ای از ساماندهی جدی آموزش عالی باشد.
بحران توسعه نامتوازن دانشگاه‌ها در ایران
گسترش کمی بی‌ضابطه دانشگاه‌ها در ایران طی دهه‌های گذشته، امروز به یکی از چالش‌های اصلی آموزش عالی تبدیل شده است. کاهش شدید متقاضیان تحصیل از ۱.۷ میلیون به ۹۰۰ هزار نفر همراه با کاهش ۳۰ درصدی جمعیت دانشجویی، دانشگاه‌ها را با بحران صندلی‌های خالی مواجه کرده است. از سوی دیگر، بودجه آموزش عالی در یک دهه گذشته تقریباً نصف شده و از ۲ میلیارد دلار به ۱ میلیارد دلار رسیده است.
- کاهش تمایل جوانان به ادامه تحصیل به دلیل تغییر الگوی اشتغال و نیاز بازار کار به مهارت‌محوری
- حرکت برخی دانشگاه‌ها به سمت پذیرش بی‌ضابطه دانشجوی شهریه‌پرداز و مدرک‌گرایی برای جبران مشکلات مالی
- نمونه عینی این مشکل در دانشگاه پیام نور با پذیرش غیرقانونی دانشجویان ایرانی در واحدهای بین‌المللی
- نسبت نامتعادل ۱۰۰ دانشجو به ازای هر استاد در پیام نور در مقایسه با استانداردهای جهانی
مسعود پزشکیان تأکید کرد: «هدف دانشگاه پیام نور، آموزش حین خدمت و مهارت‌افزایی بود؛ اما امروز به ارائه‌کننده مدرک تبدیل شده است»
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس: دانشگاه پیام نور با ۲۷۵ شعبه داخلی از استانداردهای دانشگاه‌های باز جهان فاصله زیادی دارد
امروز نیاز به بازتعریف مأموریت دانشگاه‌ها به سمت حل مسئله و مهارت‌محوری بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. اجرای واقعی سند آمایش آموزش عالی و تجمیع ظرفیت‌ها می‌تواند گام اولیه برای خروج از این بحران باشد.
