مأموریت شکستخورده میلسپو در دوران اشغال ایران
تحلیل ناکامیهای آرتور میلسپو، مستشار آمریکایی در مدیریت بحران نان ایران در سالهای ۱۳۲۱-۱۳۲۳ و پیامدهای سیاستهای انحصاری وی بر اقتصاد و جامعه ایران.


در حال بارگذاری...
در سالهای ۱۳۲۱ تا ۱۳۲۳ که ایران تحت اشغال نیروهای متفقین قرار داشت، دولت قوام اختیارات گستردهای به آرتور میلسپو، مستشار مالی آمریکایی اعطا کرد تا بحران اقتصادی و کمبود غله را مدیریت کند. این مأموریت که با هدف ساماندهی بازار نان آغاز شد، بهسرعت به نماد ناکارآمدی و بیتوجهی به واقعیات اجتماعی تبدیل گردید. میلسپو با ایجاد نظام متمرکز و قهری برای کنترل غله، نهتنها به حل مشکل احتکار و بازار سیاه کمک نکرد، بلکه موجب تشدید فقر و ناامنی غذایی شد.
دکتر مصدق در مجلس چهاردهم انحصار غله را "غیراجرایی" خواند و نمایندگان به نرخ غیرواقعی خرید گندم اعتراض کردند.
فخرالدین عظیمی در کتاب "بحران دموکراسی در ایران" میلسپو را فردی "خودرأی و متفرعن" توصیف میکند که تشکیلات پرهزینهاش دستاوردی متناسب نداشت.
سیاستهای میلسپو در نهایت به افزایش بدهی دولت، گسترش فساد و تشدید وابستگی اقتصادی به آمریکا انجامید. اگرچه هدف اولیه این مأموریت اصلاح ساختار اقتصادی بود، اما تمرکز میلسپو بر منافع ایالات متحده و استفاده از اختیارات گسترده، کارنامه او را از "تدبیر اقتصادی" به "مداخله ناکام" بدل ساخت. در نهایت دولت ایران وی را برکنار و اخراج کرد، اما پیامدهای سیاستهایش سالها در اقتصاد ایران باقی ماند.