دالانهای یخی تا کرسیهای داغ؛ چلهنشینی در همدان
چلهنشینی در همدان تنها محدود به شب یلدا نبوده بلکه بخشی از سبک زندگی زمستانی مردم این شهر بهشمار میرفته که با آیینهای خاص و خاطرهانگیز برگزار میشد.
چلهنشینی در همدان؛ آیین زمستانی کهن
شب یلدا یا «شب چله» در همدان تنها یک آئین تقویمی نیست؛ روایت صمیمیتی است که از دل تاریخ و فرهنگ کهن این دیار برخاسته و هنوز هم در خانههای قدیمی و حتی آپارتمانهای امروزی زنده مانده است. همدانیها این شب را فرصتی برای گردهمآمدن، زنده نگه داشتن آئینها و شکست دادن سرمای زمستان با گرمای دلها میدانند. بعد از صرف آجیل و میوهها، نوبت به قصهگویی بزرگترها میرسد؛ افسانهها، خاطرات قدیمی و روایتهایی از زمستانهای سخت گذشته که نسل به نسل منتقل شدهاند.
- زمستانهای سخت همدان و هشدار چاووشها برای مهاجرت به مناطق گرمسیر
- ذخیرهسازی آذوقه شامل خشکبار، ترشی، مربا و نگهداری گوشت در چاهها
- کرسینشینی به عنوان فضایی برای گردهمآمدن اعضای خانواده
- شبچرههای زمستانی از لبو تا کدو و میوههای خشکشده
- ساختار محلات قدیمی با کلیه امکانات از جمله حمام، نجاری و گورستان
"همدان در طول تاریخ محل تضارب تمدنها و فرهنگهای مختلف ایرانی بوده و به نوعی چکیدهای از فرهنگهای گوناگون ایرانزمین را در خود جای داده است."
"مردم در تمام طول زمستان تلاش میکردند کنار هم باشند و با توجه به بلندی شبها، شبنشینیها و شبچرهها شکل میگرفت."
این آیینها نشاندهنده تبادل فرهنگی عمیق در همدان است که هنوز هم در روابط روزمره مردم مشهود بوده و گویش همدانی تأثیر لهجهها و زبانهای مختلف از جمله واژگانی نزدیک به زبان عبری را نشان میدهد.
