روایت زندگی در انارستان‌های مازندران و طعم پاییزی انار

انارستان‌های مازندران؛ نماد زندگی و فرهنگ

آخرین روزهای پاییز در شرق مازندران با رنگ سرخ انارستان‌ها و فعالیت کشاورزان همراه است. شهرستان‌های گلوگاه، بهشهر، میاندرود و نکا به عنوان قطب‌های اصلی تولید انار استان شناخته می‌شوند که سالانه بیش از ۲۷ هزار و ۵۰۰ تن انار از حدود ۱۹۰۰ هکتار باغات برداشت می‌شود. انار در این منطقه تنها یک محصول کشاورزی نیست، بلکه هویت فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی مردم بومی است که پیوند عمیقی با طبیعت و سنت‌های محلی دارد.

• فعالیت‌های برداشت محصول از اواسط مهر تا اواخر آبان با مشارکت مردان، زنان و کودکان انجام می‌شود
• زنان روستایی با راه‌اندازی کارگاه‌های خانگی، از رب انار و فرآورده‌های آن درآمدزایی می‌کنند
• جوانان منطقه با بازگشت به کشاورزی سنتی و استفاده از روش‌های نوین مانند آبیاری قطره‌ای، باغات قدیمی را احیا می‌کنند
• صنایع فرآوری و بسته‌بندی انار потенسیل بالایی برای توسعه اقتصادی و صادرات به کشورهای همسایه دارد
• چالش‌های پیش رو شامل تغییرات اقلیمی، کمبود آب، آفات و نوسانات بازار است

نصرت قنبری از روستای زرند نکا می‌گوید: "هر سال که فصل انار می‌رسه، انگار دل زمین دوباره زنده می‌شه. وقتی از سپیده‌دم پا می‌شم و به باغ میام، صدای برخورد برگ‌ها و شاخه‌ها با باد و رنگ سرخ میوه‌ها یه انرژی عجیبی بهم می‌ده."

معصومه عباسی از زنان فعال روستا بیان می‌کند: "انار ما بیشتر برای رب و شربت استفاده میشه. وقتی رب رو می‌پزیم و بوی اون تو حیاط می‌پیچه، یعنی پاییز رسیده و زندگی دوباره شروع شده."

سازمان جهاد کشاورزی مازندران با برنامه‌هایی مانند نوسازی باغات، توسعه ارقام بازارپسند و ایجاد سردخانه‌های صنعتی در پی توسعه پایدار این محصول است. انارستان‌های شرق مازندران علاوه بر ارزش اقتصادی، نقش مهمی در حفظ سنت‌ها، انتقال دانش بین نسل‌ها و ایجاد حس تعلق به سرزمین ایفا می‌کنند.