نسل زد و بیداری دیجیتال؛ دموکراسی در عصر پلتفرمها
در قرن بیستویکم، نسل جدید خواهان مشارکت در تولید و نظارت بر تصمیمات است. نسل زد نهتنها میخواهد شنیده شود، بلکه میخواهد در ساختار قدرت سهیم باشد. تحولات فناوری دیجیتال مفاهیم دموکراسی و مشارکت مدنی را دگرگون کرده است.
نسل زد و تحول دموکراسی در عصر دیجیتال
تحولات شتابان فناوری دیجیتال در دو دهه اخیر نهتنها سبک زندگی و ارتباطات اجتماعی را دگرگون کرده، بلکه بنیان مفاهیمی چون دموکراسی، مشارکت مدنی و حق تعیین سرنوشت را نیز به چالش کشیده است. ظهور نسل جدیدی از شهروندان جهانی موسوم به «نسل زد» که در بستر شبکههای اجتماعی، دادههای عظیم و پلتفرمهای هوشمند رشد یافتهاند، زمینهساز نوعی بیداری دیجیتال شده است. این نسل خواهان مشارکت در فرآیند تولید و نظارت بر تصمیمات است و سیاست را نه در خیابان و پارلمان، بلکه در پلتفرمها و شبکهها جستجو میکند.
- حق تعیین سرنوشت دیجیتال به معنای مشارکت شهروندان در حکمرانی از طریق ابزارهای فناورانه
- پلتفرمها به میدانهای تازه مشروعیت سیاسی تبدیل شدهاند
- خطرات جدید شامل خصوصیسازی گفتوگوی عمومی، نابرابری دیجیتال و نظارت الگوریتمی
- شکاف حقوقی بین واقعیت دیجیتال و چارچوبهای سنتی بینالمللی
- پیشنهادهای کلیدی برای سازگاری دموکراسی با واقعیت دیجیتال
“مشروعیت سیاسی دیگر تنها از انتخابات و آرای عمومی حاصل نمیشود، بلکه از شفافیت، پاسخگویی و امکان مشارکت مستمر شهروندان در تصمیمسازی نشئت میگیرد.”
“حق تعیین سرنوعت در قرن بیستویکم دیگر به معنای جدایی یا استقلال سیاسی نیست؛ بلکه یعنی هر شهروند حق دارد در معماری تصمیمگیری عمومی مشارکت کند.”
جهان در آستانه تغییر مفهومی عمیق قرار دارد و آینده آزادی و عدالت در دادهها، الگوریتمها و اراده جمعی نسلهای جدید شکل میگیرد.
