کشف بنای ۵۰۰۰ ساله در دامنه زاگرس که راز نخستین تمدن بشری را فاش می‌کند
باستان‌شناسان در شمال عراق بنایی ۵۰۰۰ ساله مربوط به دوره اوروک کشف کردند که درک ما از نخستین تمدن‌های بشری را متحول میسازد. این بنا با معماری شاخص و آثار باستانی ارزشمند، شبکه فرهنگی و سیاسی بین‌النهرین باستان را آشکار می‌کند.
کشف بنای تاریخی ۵۰۰۰ ساله در دامنه‌های زاگرس
باستان‌شناسان در محوطه کانی شای واقع در شمال عراق موفق به کشف بقایای یک ساختمان ۵۰۰۰ ساله شده‌اند که به دوره اوروک (۴۰۰۰ تا ۳۱۰۰ پیش از میلاد) تعلق دارد. این بنا که بین سال‌های ۳۳۰۰ تا ۳۱۰۰ پیش از میلاد ساخته شده، از نظر معماری بسیار شاخص و بزرگ بوده و احتمالاً کاربری رسمی و عمومی مانند معبد یا مکانی مقدس داشته است.
- کشف مهرهای استوانه‌ای که نقش مهمی در اداره و قدرت سیاسی آن دوره ایفا می‌کردند
- یافتن قطعات آویز طلایی که احتمالاً نماد نمایش ثروت در جامعه محلی بوده
- شناسایی تزئینات مخروطی‌شکل از جنس خاک‌پخته یا سنگ برای ایجاد الگوهای هندسی روی دیوار
- فاصله ۴۸۰ کیلومتری از شهر اوروک که نشان‌دهنده ارتباطات گسترده فرهنگی است
- شواهد سکونت انسانی از دوره مس-سنگی (۶۵۰۰ پ.م) تا ۲۵۰۰ پیش از میلاد
"کانی شای یکی از مهم‌ترین سایت‌های باستان‌شناسی شرق رود دجله است که توالی سکونت انسانی از عصر برنز اولیه را نشان می‌دهد."
"مردم اوروک به اختراع خط میخی که نخستین سیستم نوشتاری جهان بوده، شهرت دارند."
این کشفیات نشان می‌دهد منطقه کانی شای در دوره اوروک مکانی حاشیه‌ای نبوده بلکه بخشی از شبکه فرهنگی و سیاسی گسترده‌ای محسوب می‌شده که سرتاسر بین‌النهرین باستان را دربر می‌گرفته است. شهر اوروک به عنوان احتمالاً نخستین شهر جهان، تأثیر عمیقی بر تمدن‌های سومری گذاشته و در توسعه معماری زیگورات، سیستم نوشتاری و آیین‌های مذهبی سازمان‌یافته پیشگام بوده است.