تعیین زمان راست‌دست یا چپ‌دست بودن انسان
دانشمندان ترکیبی از زیست‌شناسی، محیط و تکامل را در تعیین راست‌دست یا چپ‌دست بودن افراد مؤثر میدانند. تحقیقات نشان می‌دهد این ترجیح از دوره جنینی آغاز شده و تحت تأثیر ژنتیک و عوامل تکاملی قرار دارد.
علل راست‌دست یا چپ‌دست بودن انسان‌ها
طبق تحقیقات علمی، ترجیح دستی انسان‌ها ترکیبی از عوامل زیست‌شناسی، محیطی و تکاملی است. حدود ۸۵-۹۰ درصد مردم راست‌دست و تنها ۱۰-۱۵ درصد چپ‌دست هستند. مطالعات نشان می‌دهد این ترجیح از دوره جنینی آغاز می‌شود؛ اسکن‌های اولتراسوند نشان داده‌اند جنین‌ها از هفته دهم بارداری دست راست را بیشتر حرکت می‌دهند.
- عوامل ژنتیکی: ده‌ها ژن (احتمالاً تا ۴۰ ژن) در شکل‌گیری دست‌برتر نقش دارند
- تأثیرات فرهنگی: در برخی فرهنگ‌ها چپ‌دستی «ناپاک» تلقی شده و با فشار اجتماعی همراه است
- مزایای تکاملی: راست‌دستی در استفاده از ابزار و مبارزه مزیت بقا ایجاد کرده است
- تغییرات تصادفی: بسیاری موارد چپ‌دستی ناشی از نوسانات تصادفی در رشد مغز جنین است
پاول رودوی: «نرخ بالای راست‌دستی در فرهنگ‌های مختلف نشان می‌دهد این ویژگی تأثیر بیولوژیکی دارد»
کلاید فرانکس: «راست‌دستی احتمالاً نتیجه پیش‌فرض رشد اولیه مغز است که توسط ژنوم کدگذاری شده»
با وجود مزایای تکاملی راست‌دستی، چپ‌دست‌ها نیز در ورزش و مبارزه به دلیل غیرقابل پیش‌بینی بودن حرکات مزیت دارند. این تعادل تکاملی توضیح می‌دهد که چرا هر دو گروه در جمعیت انسانی باقی مانده‌اند.
