مطالعه از خانه آغاز می‌شود: چالش‌ها و راهکارهای ترویج کتابخوانی در مشهد
تحلیلی از وضعیت فرهنگ مطالعه در مشهد با بررسی چالش‌هایی مانند گرانی کتاب، سلطه فضای مجازی و راهکارهای تقویت کتابخوانی از طریق خانواده، مدارس و کتابخانه‌ها.
فرهنگ کتابخوانی در مشهد؛ بین امید و چالش
فرهنگ مطالعه بنیان توسعه فکری هر جامعه است و مشهد به عنوان شهری با پیشینه علمی و مذهبی غنی، ظرفیت‌های گسترده‌ای برای ترویج کتاب دارد. با وجود زیرساخت‌های مناسب مانند ۲۳ کتابخانه آستان قدس رضوی، رفتار کتابخوانی هنوز به پویایی لازم نرسیده است. سرانه مطالعه در مشهد ۱۸ دقیقه گزارش شده که بالاتر از میانگین کشوری (۱۳ دقیقه) است، اما چالش‌های متعددی از جمله گرانی کتاب، مشغله‌های اقتصادی و غلبه فضای مجازی مانع رشد فرهنگ مطالعه شده‌اند.
- خانواده محوری: مطالعه از خانه آغاز می‌شود و رفتار والدین در علاقه‌مند کردن کودکان به کتاب نقش تعیین‌کننده دارد
- نقش مدارس: معلمان و مدیران می‌توانند با تشویق دانش‌آموزان، فرهنگ مطالعه را نهادینه کنند
- کتابخانه‌های پویا: کتابداران باید کتاب را از قفسه‌ها به میان مردم ببرند و فضای کتابخانه را به مرکز تجربه فرهنگی تبدیل کنند
- تغییر ذائقه: نسل نوجوان به سمت کتاب‌های روانشناسی موفقیت و آثار تخیلی گرایش دارد، enquanto بزرگسالان بیشتر به آثار دینی و تاریخی علاقه نشان می‌دهند
- کمبود منابع: کتابخانه‌ها با کمبود جدی کتاب در بخش کودک و نوجوان مواجه هستند
حسین خسروی: “با وجود علاقه ذاتی مردم مشهد به مطالعه، رفتار کتابخوانی هنوز به پویایی لازم نرسیده است” مژگان اعرابی: “هیچ جایگزینی برای کتاب کاغذی وجود ندارد؛ ارتباط مستقیم با کتاب تأثیر عمیق‌تری دارد”
ترویج مطالعه نیازمند همکاری سه ضلع خانواده، مدرسه و کتابخانه است. کتاب نه تنها ابزار اطلاع‌رسانی، بلکه رسانه تفکر است و جامعه‌ای که با کتاب زندگی می‌کند، نقدپذیرتر و خلاق‌تر خواهد بود.
